Nguồn gốc câu nói nổi tiếng của ông Đặng Lê Nguyên Vũ
Năm 2013, khi Starbucks đặt bước chân đầu tiên vào Việt Nam, ông Đặng Lê Nguyên Vũ đã phát biểu một câu rất nổi tiếng: Starbucks không bán cà phê, mà đang bán nước có mùi cà phê pha với đường!
Không khó hiểu khi nhận định này đã khiến thị trường xôn xao vì sự thẳng thớm cũng như danh tiếng của 2 thương hiệu liên quan. Nhiều người ủng hộ, nhưng cũng không ít ý kiến đi ngược quan điểm của ông Vũ.
Trong một talkshow, khi được hỏi về hoàn cảnh ra đời câu nói trên, “vua cà phê” Đặng Lê Nguyên Vũ đã chia sẻ toàn bộ câu chuyện:
“Tôi đang dự hội nghị truyền thông toàn cầu ở Thụy Sỹ, nơi những cơ quan đứng đầu thế giới hội tụ, để xem định hướng và các vấn đề về dư luận nhằm chuẩn bị cho những bước phát triển thế giới trong tương lai. Trong đó, một phóng viên Reuters nghe phát biểu và muốn chúng tôi chia sẻ thêm quan điểm mới về cà phê, đặc biệt là tinh thần cà phê mà tôi đã truyền tải trong hội nghị.
Khách sạn nơi tôi ở có quán Starbucks phía dưới, cô phóng viên hỏi tôi có ngại vào đó không. Chúng tôi vô quán, do lịch sự cô phóng viên kêu trà chứ không phải cà phê và tôi cũng kêu trà.
Phóng viên hỏi tôi, tại sao không thử sản phẩm của đối thủ, tôi bảo rằng: Họ không phải cà phê, họ là một thứ khác”.
Theo lời ông Vũ, cuộc trò chuyện hôm đó với phóng viên có đề cập rất nhiều về tình trạng cà phê thế giới, từ các nước trồng cho đến vấn đề bất công, giải quyết ra sao, xử lý như thế nào trên bình diện toàn cầu, chứ không chỉ phê phán hay nêu luận điểm về Starbucks.
Vì sao ông Vũ lại phê phán cà phê Starbucks?
Khi nghe lời nhận định của ông Vũ, đạo diễn Lê Hoàng đặt vấn đề phản biện: “Anh bán cà phê, còn người ta (Starbucks) bán phong cách cà phê, có thể anh đúng nhưng người ta cũng đúng. Người tiêu dùng có thể ủng hộ người ta nhiều hơn.” Khi đó, ông Vũ không ngần ngại đưa ra các luận điểm giải thích cho câu nói của mình.
Đầu tiên, ông khẳng định mẫu cà phê chuẩn Robusta của Việt Nam là ngon nhất thế giới theo kết luận của chuyên gia. Thứ hai, Việt Nam là cường quốc đứng vị trí á quân rồi quán quân về xuất khẩu cà phê. Điều thứ ba, nói đến văn hóa thưởng thức cà phê, nếu thế giới xếp 5 nền văn hóa cà phê đại diện thì cà phê phin và cà phê sữa đá của Việt Nam là một nền văn hóa, bất chấp việc phin cà phê được du nhập từ Pháp.
Tiếp đến, ông Vũ cho rằng một người bán hàng giỏi cần biết cung ứng hai giá trị cho khách hàng:
- Giá trị sử dụng – tức giá trị vật lý
- Giá trị biểu tượng
Tuy nhiên, nhắc đến Starbucks, ông chủ Trung Nguyên cho rằng họ chỉ giỏi gieo vào tâm trí người tiêu dùng những khái niệm mới. “Người ta giỏi cái đó, người ta đóng gói, trình bày, kể chuyện và khách hàng tiếp nhận câu chuyện đó”.
Lời “tiên đoán” về tương lai của Starbucks
Khi nghe câu hỏi từ đạo diễn Lê Hoàng về việc Starbucks sắp khai trương cửa hàng ở thành phố Hồ Chí Minh, ông Vũ tự tin chia sẻ: “10 năm nữa tối đa họ phát triển vô cùng tốt, tôi tin họ có trên 100 cửa hàng là cùng. Cái đáng nói là chúng tôi cũng sẽ chứng minh mình trên đất Mỹ, từ sản phẩm, mô hình và câu chuyện tôi hay hơn Starbucks.”
“Chúng tôi cần 10 năm cho tiến trình toàn cầu này, hiện nay chúng tôi xuất khẩu trên 60 quốc gia rồi nhưng dù có xuất khẩu 100 quốc gia đi chăng nữa, nó không phải là công cụ chinh phục giống như chúng tôi đang muốn. Tư tưởng, triết lý cà phê mà chúng tôi khiến cho thế giới công nhận là gì. Chúng ta tạo ra bao nhiêu tỷ đô la, ảnh hưởng bao nhiêu người bản địa, nước sở tại,…”
Được biết, thời điểm ông Đặng Lê Nguyên Vũ đưa ra dự báo về sự phát triển của Starbucks vừa đúng cách đây 10 năm (2013). Tới nay, thực tế đang chứng minh những điều ông nói không hề sai.
Starbucks là một trong những chuỗi cà phê nổi tiếng nhất thế giới với hơn 35.000 cửa hàng tại hàng chục quốc gia và vùng lãnh thổ (tính tới năm 2023). Thương hiệu Mỹ mở cửa hàng đầu tiên tại Việt Nam vào tháng 2/2013, tại ngã sáu Phù Đổng (Q.1, TP HCM).
Tới đầu năm 2023, Starbucks có 87 cửa hàng tại 7 tỉnh thành Việt Nam, trên 800 nhân sự và hơn 200 “coffee master” (chuyên gia cà phê theo tiêu chuẩn đào tạo nội bộ). Theo dự kiến, Starbucks sẽ cán mốc 100 cửa hàng vào quý sau.