Uống cà phê hòa tan có tốt không? Hơn thua gì cà phê hạt truyền thống?

Dù các loại cafe pha máy có sức hút rất lớn khi du nhập vào Việt Nam, nhưng không vì thế mà chỗ đứng của cafe hòa tan bị lu mờ trên thị trường. Rất nhiều người vẫn ưa chuộng chúng vì sự gọn nhẹ, tiện dụng và cả chất lượng đi kèm.

Dù vậy, “uống cà phê hòa tan có tốt không” vẫn là câu hỏi chiếm sự chú ý không nhỏ của các tín đồ cafe. Nhiều thắc mắc đặt ra chủ yếu liên quan tới tác dụng và lợi ích của loại bột cà phê đóng gói này.

Cà phê hòa tan khác gì với hạt cà phê thường, có tác dụng tốt cho sức khỏe khi uống hay không? TopListCafe sẽ ra tay hóa giải mọi nghi vấn cho các bạn ngay bây giờ.

Cà phê hòa tan là gì? Lịch sử ra đời cà phê hòa tan

Cà phê hòa tan là cà phê uống liền, dạng bột nhuyễn đã được nêm sẵn hương vị chuẩn, tổng hợp qua các công đoạn sấy và làm khô. Người sử dụng chỉ cần hòa bột cà phê với nước nóng là có thể thưởng thức ngay lập tức (khác với công đoạn ủ và pha chế phức tạp của hạt cà phê nguyên gốc).

cà phê hòa tan

Giai đoạn Nội chiến Mỹ nổ ra (1861-1865) là lúc cafe hòa tan được phát minh và tìm thấy vị trí của mình. Khi đó, công thức chỉ đơn giản gồm bột cafe trộn đường và sữa, nhưng vẫn tạo ảnh hưởng lan truyền rất lớn ở toàn châu Âu.

Tới năm 1881, bằng sáng chế công thức của cafe hòa tan mới chính thức được đăng ký bởi nhà văn Alphonse Allais (Pháp) sau một vài chỉnh sửa.

Lý do khiến cafe hòa tan nổi tiếng trong thời chiến là sự đơn giản và tiện dụng – vô cùng thích hợp cho quân lính khi đối mặt với áp lực liên tục trên chiến trường.

Nhận thấy tiềm năng lớn, nhiều khu chợ, siêu thị và cả khách sạn cũng nhập hàng sôi nổi, đóng vai trò là kênh phân phối thường nhật cho cafe hòa tan.

Vào Thế chiến 2 (1939-1945), cafe hòa tan trở nên nổi như cồn, được sử dụng rất nhiều trong mọi bối cảnh của cuộc sống. Ngay ở thời đại hiện nay, đố bạn tìm được một văn phòng hay khách sạn nào mà không có sẵn cafe hòa tan trong tủ.

(Ảnh: NPR)

Vẫn biết hương vị chưa thể so bì với cafe hạt nguyên chất truyền thống, nhưng cafe hòa tan lại có một “vũ khí” quan trọng hơn hết: Tính tiện lợi và đơn giản! Nhiều người chỉ cần vậy là đủ, không quan trọng mùi vị phải chuẩn 100% như hạt cafe tự nhiên.


ĐỌC THÊM:


Cà phê hòa tan được sản xuất thế nào?

Cà phê hòa tan vẫn được làm từ hạt cà phê nguyên gốc. Vì vậy, đừng hiểu lầm đây là sản phẩm tổng hợp nhân tạo nào đó (ngoại trừ hàng kém chất lượng trộn nhiều nguyên liệu không rõ nguồn gốc).

Ban đầu, hạt cà phê thô được rang, xay nhuyễn và ủ thành cafe dạng lỏng như thường. Sau đó, chúng mới trải qua một quy trình khác để biến thành cafe hòa tan.

Ủa chờ đã, nếu đã trở thành cafe dạng lỏng rồi, sao có thể quay trở về dạng bột khô thường thấy được nữa?

Thực chất, cà phê hòa tan đúng là đã trở thành cà phê hoàn chỉnh, nhưng sau lại được tách 100% các phân tử nước ra khỏi thành phần để về dạng bột thể rắn, gọi là các “tinh thể cafe”. Khi tiếp xúc với nước trở lại, chúng sẽ lập tức biến thành cà phê dạng lỏng với hương vị như cũ.

Có 2 phương pháp phổ biến để tách nước và làm ra bột cafe hòa tan:

  • Sấy phun (spray-drying): Cà phê dạng lỏng được xịt thành dạng hạt nhỏ vào một khoang kín hình trụ, có gió thổi từ trên xuống với nhiệt độ cao. Trong quá trình thổi, những giọt cà phê li ti được làm khô và rút nước cực nhanh, biến thành dạng tinh thể ngay khi chạm đáy.
  • Sấy đông (freeze-drying): Nhiệt độ của khoang chứa cafe lỏng hạ xuống tận -40°C, khiến cà phê lập tức đông đá. Đặc tính môi trường trong khoang được điều chỉnh để tạo ra hiện tượng thăng hoa – chất rắn chuyển sang dạng hơi trực tiếp mà không cần hóa lỏng. Phần nước đá thăng hoa thành hơi nước sẽ được hút đi, chỉ để lại tinh thể cà phê.
sấy phun trong dây chuyền sản xuất cà phê hòa tan
Sơ đồ mô hình máy móc sấy phun trong dây chuyền sản xuất cà phê hòa tan. (Ảnh: ieptechnologies)

Ưu và nhược điểm của 2 phương pháp trên:

  • Sấy phun: Thời gian diễn ra cực nhanh và dễ thao tác. Nhiều thương hiệu ưa chuộng cách làm này. Hương vị cafe vẫn được giữ lại tương đối trọn vẹn, đủ làm hài lòng phần lớn khách hàng.
  • Sấy đông: Hương vị cafe được bảo toàn tốt hơn nhiều so với sấy phun, nhưng quy trình thực hiện tốn thời gian hơn kha khá.

Cà phê hòa tan khác gì cà phê hạt truyền thống?

Ngoại trừ bản chất và quy trình thực hiện, khoảng cách khác biệt giữa 2 loại cafe này không quá lớn.

  • Sự chênh lệch về tốc độ pha chế và tính tiện lợi là điều nổi bật nhất. Cafe hòa tan chắc chắn “đè bẹp” đối thủ trong khoản này. Chỉ cần thêm nước nóng và khuấy đều là xong, chẳng cần lo từng động tác và khâu chuẩn bị phức tạp.
  • Cafe truyền thống bắt buộc đòi hỏi khâu sơ chế và xay hạt. Có máy móc hỗ trợ còn đỡ, nếu làm thủ công với hàng tá dụng cụ sàng lọc đong đếm thì sẽ khó khăn tùy phiên bản cafe.
  • Cafe hòa tan thường có ít hàm lượng caffeine hơn cafe pha nguyên hạt, nhưng đôi khi lại chứa nhiều chất chống lão hóa hơn.
cốc đựng hạt cà phê
(Ảnh: emrah)

Nhìn chung, rất khó khăn để có thể kết luận cafe hòa tan hay cafe truyền thống ai thắng ai thua. Tiêu chuẩn đánh giá và nhận xét về mỗi loại còn phụ thuộc vào sở thích và khẩu vị của từng cá nhân.

Nếu bạn không phải một người khó tính thì đừng lo. Trải nghiệm chuyển từ cafe truyền thống sang làm quen với cafe hòa tan sẽ chẳng khiến bạn bận tâm đâu.

Tuy nhiên, mọi thứ sẽ trở nên một trời một vực khi bạn chỉ quen gắn bó với cafe hạt nguyên chất và hương vị đặc trưng của nó. Có rất nhiều lý do để bạn dễ dàng quay lưng với cafe hòa tan:

  • Cafe hòa tan chứa chất hóa học bảo quản để tăng hạn sử dụng, tuy ít nhưng vẫn có.
  • Mùi thơm của cafe hòa tan có sắc thái khác cafe hạt nguyên chất, hơi ngậy và dậy mùi hơn vì đã trộn thêm chất phụ gia.
  • Hàm lượng caffeine ít hơn, tác dụng không “đã” so với cafe rang mộc thông thường.

Cafe hòa tan có hạn sử dụng không?

Nếu giữ nguyên seal chưa mở hộp, hiển nhiên hạn sử dụng của cafe hòa tan sẽ kéo dài rất lâu.

Kể cả khi đã mở, cafe hòa tan cũng khá “bền” với thời gian so với tưởng tượng của nhiều người. Tuy nhiên, những rủi ro về bụi bẩn và nấm mốc sẽ dần xuất hiện, cần được phòng ngừa chặt chẽ. Vì vậy, đừng quá tự tin vào hạn sử dụng khuyến nghị ghi trên hộp của bất kỳ nhãn hiệu cafe hòa tan nào.

Nếu tất cả phần cafe hòa tan được đóng vào chung hộp như sữa bột, hãy lưu ý môi trường và điều kiện bảo quản tại nhà (nhiệt độ, độ ẩm).

Mặt khác, nếu cafe được chọn đóng theo từng gói nhỏ, mọi thứ sẽ nhẹ nhàng và đơn giản hơn.

Vì hương vị của cafe hòa tan không 100% “authentic” như cafe pha nguyên hạt, nên sẽ khó để bạn nhận ra sự thay đổi mùi vị khi bị nhiễm ẩm hoặc nấm mốc. Vì vậy, vai trò của việc bảo quản đúng cách càng trở nên quan trọng hơn.


ĐỌC THÊM:


Uống cà phê hòa tan có tốt không? (Ưu/nhược điểm)

Ưu điểm

So với cách pha và uống cafe truyền thống, cafe hòa tan sẽ khiến bạn ít say hơn. Hầu hết các sản phẩm cafe hòa tan có nồng độ caffeine thấp hơn thông thường. Vì vậy, bạn sẽ không lo bị ảnh hưởng quá mức bởi tác dụng phụ của cafe.

Ngoài ra, cafe hòa tan cũng mang những lợi ích chung về mặt sức khỏe tương tự như cafe truyền thống, bao gồm:

  • Tăng cường hoạt động trao đổi chất
  • Kích thích chức năng não bộ
  • Giảm một số rủi ro mắc bệnh nguy hiểm
  • Cải thiện tâm lý tiêu cực
  • […]

Nếu muốn tìm hiểu chi tiết hơn, đừng bỏ qua danh sách 21 Tác Dụng Của Cà Phê đã được tổng hợp bởi chúng mình nhé.

Nhược điểm

Tiện lợi là tốt, nhưng đi cùng nó liệu có gì phải đánh đổi? Nhiều thắc mắc đã được đặt ra về loại cafe này mà chưa chắc bạn đã nắm rõ hết.

Một trong những nhược điểm cần lưu ý nhất ở cafe hòa tan là lượng chất acrylamide. Đây là một chất sinh ra trong quá trình rang và sơ chế hạt cafe.

rang hạt cà phê
Quá trình rang hạt cà phê trước khi đem đi xử lý và chế biến. (Ảnh: juanpphotoandvideo)

Acrylamide cũng thường được tìm thấy trong khói, đồ gia dụng hoặc các sản phẩm chăm sóc cá nhân. Hậu quả và rủi ro khi tiêu thụ acrylamide quá mức là độc tính gây ung thư hoặc tổn thương hệ thần kinh.

Hàm lượng acrylamide trong cafe hòa tan nhiều hơn kha khá, thậm chí có thể gấp đôi cafe pha hạt truyền thống tùy quy trình xử lý.

Dù vậy, bạn cũng đừng quá lo lắng. Mọi thứ đều đã được dự tính và nằm trong tầm kiểm soát.

Các sản phẩm cafe hòa tan hiện nay được tính toán sản xuất để lượng acrylamide ở mức tối thiểu. Dù có uống thường xuyên, rủi ro nhiễm độc do acrylamide cũng cực kỳ thấp, nằm trong ngưỡng an toàn theo chuẩn y tế.


Không phải ai cũng có kỹ năng của một barista, hoặc đủ tài chính để mua máy pha cafe tại nhà. Vì vậy, cafe hòa tan đã, đang và sẽ còn chiếm được cảm tình của rất nhiều người nhờ vào độ nhanh gọn nhẹ của mình.

Chỉ cần lưu ý về chất lượng bảo quản và đừng lạm dụng quá nhiều khi rảnh rỗi là được. Đây sẽ là người bạn đắc lực trong mỗi chuyến du lịch hoặc công tác xa nhà, hay đơn giản là quá vội để thư giãn với một tách cafe truyền thống.

Đang chạy đua với thời gian, hay không quen với nồng độ caffeine cao? Cafe hòa tan chắc chắn là phương án tối ưu. Còn muốn thong thả nhâm nhi hương vị cafe được tinh chỉnh kỹ càng? Bạn biết câu trả lời là gì rồi đấy.